ความชราเป็นสิ่งที่ใครๆ ไม่อยากเจอ แต่ก็ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้และมีหลายปัจจัยที่ทำให้เกิดความชรา ซึ่งหนึ่งในนั้นตัวการที่สำคัญก็คืออนุมูลอิสระ ซึ่งสาเหตุในการเกิดอนุมูลอิสระนั้นมีทั้งปัจจัยภายในเช่น อายุที่เพิ่มขึ้น ความเครียด การพักผ่อนไม่เพียงพอ การรับประทานยา หรือโรคต่างๆ หรือปัจจัยภายนอกเช่น PM 2.5 แสงแดดที่ร้อนแรง ฝุ่น ควัน สารเคมีต่างๆ เป็นต้น อนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นนั้นส่งผลให้เกิดความชรา ทำให้เกิดปัญหาทั้งผิวพรรณภายนอกที่ดูมีริ้วรอย หมองคล้ำ ฝ้ากระจุดด่างดำ หรือผิวแพ้ง่าย ขณะที่ภายในร่างกายก็ทำให้เกิดความชราของเซลล์ ทำให้เกิดโรคเรื้อรังต่างๆ เช่น โรคอัลไซเมอร์ โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง รวมถึงมะเร็ง ดังนั้นสารที่สำคัญที่ใช้ในการชะลอวัยตัวหนึ่ง ก็คือ สารต้านอนุมูลอิสระ นั่นเอง
สารต้านอนุมูลอิสระ (antioxidant) เป็นสารที่สามารถป้องกันหรือชะลอการเกิดอนุมูลอิสระภายในร่างกายได้ ซึ่งโดยปกติร่างกายเราจะมีการสร้างสารต้านอนุมูลอิสระเพื่อต่อสู้กับอนุมูลอิสระที่เกิดขึ้นในร่างกายอยู่แล้ว แต่ในบางสภาวะเช่น เราเจ็บป่วย ก็จะเกิดอนุมูลอิสระที่มากเกินไป จนร่างกายกำจัดเองไม่หมด ดังนั้นการได้รับสารต้านอนุมูลอิสระจากภายนอกก็จะช่วยในการชะลอความเสื่อมได้ สำหรับกลุ่มของสารต้านอนุมูลอิสระที่เราสามารถรับได้จากภายนอก เราสามารถรับได้จากการรับประทานอาหารให้ครบหมู่ เน้นกลุ่มผัก ผลไม้ โดยรับประทานให้หลากหลายชนิด หลากหลายสี หรือสามารถรับได้จากวิตามินหรือผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่มีสารกลุ่มที่ช่วยต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งตัวที่มีฤทธิ์เหล่านี้ ได้แก่
1. วิตามินซี พบมากในผัก ผลไม้ต่างๆ มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ลดระยะเวลาการเป็นหวัดและเสริมการสร้างคอลลาเจนให้กับผิวหนัง
2. วิตามินอี พบมากในเมล็ดถั่วต่างๆ ธัญพืช ผักใบเขียว มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ลดเลือนริ้วรอย เพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิว ปกป้องผิวจากแสงแดด รวมถึงดีต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด
3. โคเอนไซม์คิวเท็น พบมากในเนื้อสัตว์ เครื่องในสัตว์ จัดเป็นพลังงานของเซลล์ที่สำคัญ มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ทำให้การทำงานของอวัยวะต่างๆ ในร่างกายดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพ ดูแลสุขภาพหัวใจ สมอง และยังช่วยป้องกันริ้วรอยแห่งวัยอีกด้วย
4. สารกลุ่มแคโรทีนอยด์ เช่น เบต้าแคโรทีน ไลโคปีน และแอสตาแซนทีน ช่วยชะลอความชราที่ผิวพรรณ ป้องกันริ้วรอย และช่วยปกป้องผิวจากแสงแดด
5. สารกลุ่มฟลาโวนอยด์ เช่น ไอโซฟลาโวน ในถั่วเหลือง หรือน้ำเต้าหู้ ซึ่งมีคุณสมบัติเหมือนฮอร์โมนเพศหญิง ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับผิวหนัง ชะลอริ้วรอย ช่วยต้านอนุมูลอิสระ
6. แร่ธาตุที่ช่วยในกระบวนการต้านอนมุลอิสระ เช่น สังกะสี (Zinc) ทองแดง (Copper) พบมากในอาหารทะเล ไข่ ถั่วลิสง เป็น co-factor ของ Anti-oxidant enzyme ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ ชะลอความเสื่อมของเซลล์ผิว
หากเราเลือกรับประทานผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนช่วยในการต้านอนุมูลอิสระดังข้างต้น ก็จะมีส่วนช่วยในการชะลอวัย แต่อย่าลืมการรับประทานอาหารให้ครบหมู่ และออกกำลังกายให้สม่ำเสมอก็จะทำให้สุขภาพร่างกายเราแข็งแรง ชะลอการเกิดโรคเรื้อรัง
เอกสารอ้างอิง
1. ดร.เอกราช บำรุงพืชน์. โภชนาการชะลอวัย. พิมพ์ครั้งที่ 2. อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2559
2. ดร.อธิป สกุลเผือก คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. 2559. อนุมูลอิสระและสารต้านอนุมูลอิสระ. (ระบบออนไลน์). แหล่งที่มา https://ccpe.pharmacycouncil.org/index.php?option=article_detail&subpage=article_detail&id=204. (7 เมษายน 2564).